TCP (Transmission Control Protocol)
TCP (Transmission Control Protocol), internet üzerindeki iki cihaz arasında güvenilir veri iletişimi sağlamak için kullanılan bir protokoldür. TCP, ağ üzerinden veri paketlerinin düzgün bir şekilde gönderilmesi, alınması ve sıralanması için kurallar ve prosedürler sağlar. Bu protokol, veri paketlerinin kaybolması, çoğalması veya bozulması durumunda bunları yeniden göndererek veri bütünlüğünü ve doğruluğunu korur. Ayrıca, veri akışının düzenli ve tıkanıklıksız olmasını sağlayarak ağ trafiğini düzenler.
TCP, üç yönlü el sıkışma (three-way handshake) olarak bilinen bir bağlantı kurma süreci ile başlar. Bu süreç, iletişim kuracak iki cihaz arasında bir oturum açar ve veri aktarımı için bir kanal oluşturur. Veri iletimi tamamlandığında, TCP bağlantıyı kapatmak için bir dizi adım uygular. Bu protokol, e-posta, web sayfaları ve dosya aktarımları gibi birçok internet uygulaması tarafından kullanılır.
UDP (User Datagram Protocol)
UDP (User Datagram Protocol), internet üzerindeki cihazlar arasında düşük gecikme süresi ve azaltılmış protokol aşamaları ile veri iletimi sağlamak için kullanılan bir protokoldür. UDP, bağlantısız bir protokol olduğu için, TCP’nin aksine, veri iletimi öncesi bir bağlantı kurma süreci gerektirmez. Bu özellik, UDP’yi gerçek zamanlı uygulamalar için ideal hale getirir, örneğin; ses ve video akışı, çevrimiçi oyunlar ve bazı IoT (Internet of Things) uygulamaları.
UDP, veri paketlerini “datagram” olarak adlandırılan bağımsız birimler halinde gönderir. Her datagram, hedef adres ve port bilgilerini içerir, ancak gönderim sırası veya paketlerin bütünlüğü ile ilgili bir garanti sunmaz. Bu nedenle, UDP üzerinden gönderilen verilerin kaybolma, sıra dışı gelme veya bozulma riski vardır. Ancak, bu riskler bazı uygulamalar için kabul edilebilir düzeydedir, özellikle de düşük gecikme süresi ve hızlı veri iletimi daha önemli olduğunda.UDP’nin bu basit ve hafif yapısı, ağ kaynaklarını daha az tüketmesini ve daha hızlı iletim hızlarına ulaşmasını sağlar.
Bağlantı Durumu:
TCP: Bağlantı tabanlı bir protokoldür. İletişim kurulmadan önce bir bağlantı kurulur, veri aktarımı tamamlandığında bağlantı kapatılır. Bu, güvenilir veri iletimini sağlar.
UDP: Bağlantısız bir protokoldür. Herhangi bir bağlantı kurulmadan veri paketleri gönderilir. Bu nedenle, verilerin güvenliği ve tamamlanması uygulama katmanında yönetilmelidir.
Güvenilirlik:
TCP: Veri iletimi sırasında güvenilirliği sağlamak için mekanizmalar içerir. Veri paketleri alındığında karşı taraftan onay bekler ve eksik veya hatalı paketleri yeniden gönderir.
UDP: Güvenilirlik mekanizmaları içermez. Veri paketleri gönderildiği gibi kabul edilir; eksik veya hatalı paketlerin düzeltilmesi veya yeniden gönderilmesi uygulamaya bağlıdır.
Akış Kontrolü ve Hız:
TCP: Akış kontrolü ve tıkanıklık kontrolü sağlar. Veri iletim hızını ayarlar ve ağ durumuna göre düzenler.
UDP: Hızlı veri iletimine odaklanır, ancak ağ durumunu izlemez veya düzenlemez. Bu nedenle, yüksek hızlı veri iletimi gerektiren uygulamalar için tercih edilebilir.
Kullanım Alanları:
TCP: Web tarayıcıları, e-posta istemcileri gibi güvenilir veri iletimi gerektiren uygulamalar için kullanılır.
UDP: Ses ve video akışı gibi gerçek zamanlı uygulamalarda tercih edilir, çünkü hızlı iletim ve düşük gecikme önemlidir.
Genel olarak, TCP güvenilirlik ve düzenlilik sağlamak için tasarlanmış bir protokoldür, UDP ise hız ve düşük gecikme üzerine odaklanır. Uygulama ihtiyaçlarına bağlı olarak, hangi protokolün kullanılacağına karar verilir.
